فورج چیست؟
فورج یا آهنگری یکی از قدیمیترین و در عین حال پرکاربردترین روشهای شکلدهی فلزات است که با استفاده از فشار و ضربه، قطعه فلزی را به شکل مورد نظر در میآورند. این فرآیند باعث بهبود خواص مکانیکی فلز شده و مقاومت نهایی آن را افزایش میدهد.
امروزه فرآیند فورج نه تنها در صنایع سنتی بلکه در حوزههای پیشرفتهای مانند خودروسازی، هوافضا، نفت و گاز، و صنایع سنگین کاربرد فراوان دارد.
چرا فورج اهمیت دارد؟
-
افزایش استحکام قطعه: به دلیل تغییر ساختار دانهبندی فلز.
-
کاهش عیوب داخلی: حفرهها و ترکهای احتمالی در حین فورج بسته میشوند.
-
صرفهجویی اقتصادی: در تیراژ بالا نسبت به ماشینکاری مقرونبهصرفهتر است.
-
امکان تولید قطعات پیچیده: با طراحی قالب مناسب.
انواع فرآیند فورج
1. فورج گرم (Hot Forging)
در این روش، فلز تا دمایی بالاتر از دمای تبلور مجدد حرارت داده میشود.
-
مزایا:
-
شکلدهی آسانتر
-
نیاز به نیروی کمتر
-
قابلیت تولید قطعات بزرگ
-
-
معایب:
-
اکسیداسیون سطحی
-
کاهش دقت ابعادی
-
2. فورج سرد (Cold Forging)
در این روش قطعه در دمای محیط شکل داده میشود.
-
مزایا:
-
سطح نهایی صاف و باکیفیت
-
دقت ابعادی بالا
-
افزایش سختی قطعه
-
-
معایب:
-
نیاز به نیروی زیاد
-
احتمال شکست در قطعات ترد
-
3. فورج نیمهگرم (Warm Forging)
دمای عملیات بین فورج سرد و گرم قرار دارد (تقریباً 700 تا 900 درجه سانتیگراد).
-
مزایا:
-
ترکیب مزایای هر دو روش
-
کاهش نیرو نسبت به فورج سرد
-
کیفیت سطحی بهتر از فورج گرم
-
کاربردهای فرآیند فورج
-
خودروسازی: میللنگ، شاتون، چرخدندهها
-
صنایع نفت و گاز: شیرآلات فشار قوی، اتصالات
-
هوافضا: قطعات موتور جت و ساختار بدنه
-
ماشینآلات صنعتی: ابزارهای برشی و قطعات سنگین
جمعبندی
فورج یکی از مهمترین روشهای تولید قطعات فلزی است که به دلیل استحکام بالا، صرفهجویی در هزینه و قابلیت تولید انبوه جایگاه ویژهای در صنایع دارد. انتخاب بین فورج گرم، سرد یا نیمهگرم بستگی به نوع قطعه، متریال و دقت مورد نیاز دارد.
با توجه به روندهای جدید، استفاده از تکنولوژیهای مدرن در طراحی قالب و کنترل کیفیت، آینده صنعت فورج را روشنتر خواهد کرد.